İltihap neden olur? Belirtileri, tedavisi ve kurutan diyetler
İltihap, (yangı) vücudun mikropları, zararlı maddeleri ve ölü hücreleri ortadan kaldırmak için kullandığı bir savunma yöntemidir. Bakteri ve virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar, kimyasal maddeler, vücuda giren cisimler gibi birçok nedenle iltihap oluşabilir. Hızlı başlayan ve kısa sürede geçen iltihap akut; yavaş seyir gösteren ve uzun süre devam eden iltihap kronik olarak adlandırılır. Kızarıklık, şişlik, ağrı, ısı artışı ve etkilenen yerde fonksiyon kaybı olması iltihabın temel belirtileridir. İltihabın sebebi enfeksiyon ise antibiyotik ve antifungal gibi ilaçlar ve kremler kullanılır. Uzun süreli kronik iltihaplar gerekli durumlarda ise kortizon gibi iltihap baskılayıcı ilaçlar kullanılır. İşlenmiş şeker içeren gıdalar, margarin gibi yağlar dokulara zarar vererek iltihabı artırır. somon balığı, domates, yaban mersini, fındık ve zeytinyağı iltihap oluşma riski azalır.
Lifli besinler, insan sağlığı için çok faydalıdır; tahıl, baklagiller, sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunurlar. Liflerin ana kaynağı, bitki hücre duvarı ve depo polisakkaritlerdir. Lifli gıdalar, insan sindirim sisteminin sağlıklı çalışması için gereklidir. Günümüzde kilo kontrolü için uygulanan diyetlerde de çok yaygın kullanılırlar. Düzenli lif tüketimi aşırı kilo almayı ve kabızlığı önlerken, sindirim sistemi kanserleri, diyabet, kalp hastalıklarının gelişmesini engeller. Sağlıklı bir yetişkinin günde ortalama 25-30 gram civarında lif tüketmesi önerilmektedir. Lifler, suda çözünen ve çözülmeyen olmak üzere iki gruba ayrılır, tahıllar ve baklagiller ile bazı sebzeler birinci gruba girerken, bazı sebze ve meyveler ile kimi kuru yemişler suda çözünmeyen lifli gıdalardır.
Daha fazla lif tüketmek için nasıl beslenmeli?
- Beyaz ekmek yerine kepek ekmeği gibi ekmekleri tüketin
- Her öğünde mutlaka sebze tüketmeye çalışın
- Çorbalarınıza tahıl ürünlerinden ekleyin
- Bol meyve tüketin
- Hazır meyve suları ve besinlerden kaçının
- Salatalarınızda keten tohumu kullanın
En çok lif içeren besinlerin listesi
| Çözünmeyen lifli gıdalar | İçerdiği lif oranı (gram) | |
| 1 | Buğday kepeği | 36,3 |
| 2 | Keten | 27,2 |
| 3 | Kakao tozu | 22,8 |
| 4 | Yulaf kepeği | 16,7 |
| 5 | Kurutulmuş havuç | 13,8 |
| 6 | Kuru fasülye kahverengi / beyaz | 13,5 |
| 7 | Hindistancevizi pulu | 13,3 |
| 8 | Çavdar | 12,8 |
| 9 | Çıtır ekmek | 12,7 |
| 10 | Buğday tohumu | 12,7 |
| 11 | Kepekli pul | 11,6 |
| 12 | Bira Malt | 11,5 |
| 13 | Çavdar malt | 11,5 |
| 14 | Çavdar gevreği | 11,4 |
| 15 | Çavdar unu | 11,4 |
| 16 | Bezelye, kurutulmuş | 10 |
| 17 | Buğday tahıl, ezilmiş | 9,5 |
| 18 | Şekersiz gül püresi | 9,5 |
| 19 | Soya fasulyesi | 9,3 |
| 20 | Buğday unu | 8,9 |
| 21 | Kırmız Çavdar ekmeği | 8,5 |
| 22 | Mısır, çekirdek | 8,4 |
| 23 | Patateslie çavdar ekmeği | 8,2 |
| 24 | Soya unu | 7,8 |
| 25 | Fıstığı | 7,7 |
| 26 | Patlamış mısır | 7,2 |
| 27 | Mango, papaya | 7,1 |
| 28 | Badem | 6,9 |
| 29 | Mercimek | 6,9 |
| 30 | Arpa unu | 6,6 |
Referanslar: 1 - Saglik Bakanligi Beslenme Rehberi 2 - Chart of high-fiber foods
İltihap belirtileri
Akut iltihap belirtileri
- Kızarıklık
- Ağrı
- Isı artışı
- Şişlik
- Fonksiyon kaybı: iltihaplı eklemin hareketinde kısıtlılık, bronşitte nefes darlığı
- Ateş ve ateşe bağlı kalp hızında artı
Yazar Hakkında
Dr. Muhammet Kaplan
Göğüs Hastalıkları